HIV lây truyền như thế nào?
Sự lây truyền HIV đòi hỏi phải tiếp xúc với dịch cơ thể – cụ thể là máu, tinh dịch, dịch tiết âm đạo, sữa mẹ hoặc dịch tiết từ vết thương hoặc tổn thương da và niêm mạc – có chứa vi rút HIV tự do hoặc tế bào bị nhiễm bệnh. Khả năng lây truyền hay gặp hơn khi có nồng độ vi rút cao thường điển hình với nhiễm trùng ban đầu, hoặc ngay cả khi không có triệu chứng. Sự lây truyền qua nước bọt hay giọt bắn do ho hoặc hắt hơi, mặc dù có thể có khả năng, nhưng rất khó xảy ra. Mọi người không thể bị nhiễm bệnh thông qua tiếp xúc thông thường hàng ngày như hôn, ôm, bắt tay hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân, thức ăn hoặc nước uống.
Điều quan trọng cần lưu ý là những người nhiễm HIV đang điều trị ARV và có tải lượng vi rút ở mức dưới mức phát hiện sẽ không truyền HIV cho bạn tình của họ. Do đó, việc tiếp cận sớm với ART và hỗ trợ để tiếp tục điều trị là rất quan trọng không chỉ để cải thiện sức khỏe của người nhiễm HIV mà còn để ngăn ngừa lây truyền HIV.
HIV không lây truyền qua tiếp xúc không liên quan đến trao đổi dịch cơ thể.
Xếp Loại Nguy Cơ Lây Nhiễm Hiv Qua Đường Quan Hệ Tình Dục
1.Các hành vi tình dục có nguy cơ cao :
Những hành vi thuộc loại gây tổn thương niêm mạc, thường là giao hợp. Giao hợp qua đường trực tràng có nguy cơ cao nhất. Viêm màng nhầy tạo điều kiện thuận lợi cho lây truyền HIV, nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, chẳng hạn như bệnh Lậu, nhiễm Chlamydia, nhiễm Trichomonas và đặc biệt là những bệnh gây loét ví dụ: Hạ cam (bệnh nhiễm trùng vùng da sinh dục hoặc màng nhầy do Haemophilus ducreyi và đặc trưng bởi sẹo lồi, loét đau, và sưng các hạch bạch huyết bẹn để dẫn đến sự mưng mủ), Mụn rộp (bệnh do virut herpes 1 hoặc 2 ở người gây ra, biểu hiện là gây loét bộ phận sinh dục), Giang mai (bệnh do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra . Các biểu hiện thông thường bao gồm loét sinh dục, tổn thương da) làm tăng nguy cơ lây nhiễm gấp nhiều lần…
Các hành vi và tình trạng khiến mọi người có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn bao gồm:
- Quan hệ tình dục qua đường hậu môn hoặc âm đạo không dùng bao cao su.
- Mắc một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) khác như giang mai, mụn rộp, chlamydia, lậu và viêm âm đạo do vi khuẩn
- Tham gia vào việc sử dụng rượu và ma túy có hại trong bối cảnh hành vi tình dục.
- Dùng chung kim tiêm, ống tiêm và các dụng cụ tiêm chích khác, dung dịch thuốc khi tiêm chích ma túy.
- Được tiêm, truyền máu và cấy ghép mô không an toàn cũng như các thủ tục y tế liên quan đến việc cắt hoặc xỏ khuyên không an toàn & gặp phải các vết thương do kim tiêm vô tình gây ra, kể cả trong số các nhân viên y tế.
- Các hành động gây tổn thương màng nhầy như dùng tay đưa hầu hết hoặc toàn bộ tay vào trực tràng hoặc âm đạo và sử dụng đồ chơi tình dục. Khi được sử dụng trong khi giao hợp với bạn tình bị nhiễm HIV hoặc với nhiều bạn tình đồng thời, những hành vi này làm tăng nguy cơ lây truyền HIV.
Nguy cơ lây truyền tăng lên trong giai đoạn đầu và giai đoạn tiến triển của nhiễm HIV khi nồng độ HIV trong huyết tương và trong dịch sinh dục cao hơn.
2. Các hành vi tình dục có nguy cơ thấp và rất thấp nhưng không an toàn tuyệt đối
Các hành vi tình dục như thủ dâm quan hệ tình dục bằng miệng với nam và quan hệ tình dục bằng miệng với nữ dường như có nguy cơ tương đối thấp nhưng không an toàn tuyệt đối. Rủi ro không tăng đáng kể nếu nuốt phải tinh dịch hoặc dịch âm đạo. Tuy nhiên, có vết loét trong miệng có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV
- Kích thích dương vật bằng miệng, không có bao cao su và xuất tinh
- Kích thích âm vật bằng miệng không có phương tiện bảo vệ
- Sử dụng chung các dụng cụ tình dục khi chưa được khử trùng
- Tiếp xúc miệng – Hậu môn
- Dùng ngón tay đưa vào âm đạo hoặc hậu môn không có găng tay
- Hôn Ướt.
3. Các hành vi tình dục không có nguy cơ lây nhiễm HIV (Trường hợp không có vết loét)
- Hôn
- Chà xát và mát xa cơ thể
- Sự kích thích sinh dục của bạn tình nhưng không có sự tiếp xúc với tinh dịch hoặc dịch tiết âm đạo
- Tắm bồn hoặc tắm vòi cùng nhau
- Tiếp xúc với phân hoặc nước tiểu nếu da còn nguyên vẹn
Triệu chứng khi bị nhiễm HIV và hậu quả khi không được điều trị.
Khi bị nhiễm vi rút HIV, chúng sẽ phá hủy tế bào lympho CD4+ và làm giảm khả năng miễn dịch qua trung gian tế bào, tăng nguy cơ nhiễm trùng và ung thư. Ban đầu, nhiễm HIV nguyên phát có thể không có triệu chứng hoặc gây triệu chứng không đặc hiệu tạm thời (hội chứng nhiễm vi rút cấp tính). Bệnh sốt không đặc hiệu thường bắt đầu trong vòng 1 đến 4 tuần của nhiễm trùng và thường kéo dài từ 3 đến 14 ngày. Các triệu chứng và dấu hiệu thường bị nhầm lẫn với nhiễm bệnh bạch cầu đơn nhân hoặc các hội chứng vi rút không đặc hiệu lành tính và có thể bao gồm sốt, khó chịu, mệt mỏi, một số loại viêm da, đau họng, chứng đau khớp, bệnh hạch lympho toàn thân, và viêm màng não nhiễm khuẩn.
Sau khi các triệu chứng đầu tiên biến mất, hầu hết bệnh nhân, ngay cả khi không điều trị, không có triệu chứng hoặc chỉ một vài triệu chứng nhẹ, không liên tục, không đặc hiệu trong một khoảng thời gian rất khác nhau (từ 2 đến 15 năm).
Nếu không được điều trị, các triệu chứng tiếp theo liên quan đến suy giảm miễn dịch ( AIDS)– tỉ lệ thuận với mức suy giảm CD4+. HIV có thể trực tiếp tổn thương não, hệ sinh dục, thận và tim, gây suy giảm nhận thức, giảm hóc môn sinh dục, suy thận và bệnh cơ tim. Nhiều trường hợp nhiễm trùng cơ hội và ung thư có thể phát triển và đây là nguyên nhân gây tử vong chính ở những bệnh nhân không được điều trị.
HIV/AIDS là căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng thuốc. Xét nghiệm HIV sớm sau tiếp xúc với nguồn nguy cơ là cách duy nhất để biết bạn có bị nhiễm HIV hay không. Tầm soát HIV định kỳ giúp bạn bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi nguy cơ lây nhiễm. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để tránh nguy cơ lây nhiễm HIV cũng như các bệnh lây truyền qua đường tình dục nguy hiểm khác.